Hytaý guşagy we ýol başlangyjy başlaly bäri 10 ýyl geçmedim. Onda gazanylan üstünlikler we şowsuzlyklar näme boldy? Geliň, çümüp, özümiz öwreneliň.
Yzymyza seretseň, “Guşak we ýol” hyzmatdaşlygynyň ilkinji onýyllygy diýseň üstünlikli boldy. Uly üstünlikleri, umuman, üç esse.
Birinjiden, uly masştab. Iýun aýyna çenli Hytaý 152 ýurt we 32 halkara guramasy bilen 200-den gowrak guşak we ýol hyzmatdaşlygy şertnamasyna gol çekdi. Bilelikde dünýä ykdysadyýetiniň 40 göterimini we dünýä ilatynyň 75 göterimini tutýarlar.
Az sanly kadadan çykmalar bilen ösýän ýurtlaryň hemmesi inisiatiwanyň bir bölegidir. Dürli ýurtlarda “Guşak we ýol” dürli görnüşlere eýe bolýar. Häzirki wagta çenli bu biziň döwrümizdäki iň möhüm maýa goýum kärhanasydyr. Ösüp barýan ýurtlara millionlarça adamy aşa garyplykdan çykaryp, uly peýda getirdi.
Ikinjiden, ýaşyl koridorlaryň uly goşandy. Hytaý-Laos demir ýoly 2021-nji ýylda işe başlaly bäri 4 million tonnadan gowrak ýük iberdi, bu gury ýer Laosyň Hytaýyň we Europeewropanyň dünýä bazarlaryna birikmegine we serhetaşa syýahatçylygy ýokarlandyrmagyna uly kömek etdi.
Indoneziýanyň ilkinji ýokary tizlikli otly, Jakarta-Bandung ýokary tizlikli demirýoly şu ýylyň iýun aýynda bilelikdäki ulanyşa tabşyrmak we synag etabynda sagatda 350 kilometre ýetdi we iki uly şäheriň arasyndaky syýahaty 3 sagatdan 40 minuta çenli azaltdy.
Mombasa-Naýrobi demir ýoly we Addis Ababa-Jibouti demir ýoly Afrikanyň birikmegine we ýaşyl öwrülişiklere kömek eden ajaýyp mysallardyr. Greenaşyl koridorlar ösýän ýurtlarda diňe bir transport we ýaşyl hereketi ýeňilleşdirmek bilen çäklenmän, söwdany, syýahatçylyk pudagyny we jemgyýetçilik ösüşini hem ösdürdi.
Üçünjiden, ýaşyl ösüşe ygrarlylyk. 2021-nji ýylyň sentýabr aýynda Prezident Si Szinpin Hytaýyň daşary ýurtdaky kömür maýa goýumlaryny togtatmak kararyny yglan etdi. Bu ädim ýaşyl geçişi öňe sürmek üçin berk tutanýerliligi görkezdi we beýleki ösýän ýurtlary ýaşyl ýollara we ýokary hilli ösüşe itergi bermekde uly täsir etdi. Gyzykly tarapy, bu Keniýa, Bangladeş we Päkistan ýaly “Birtopar” we “Roadol” ýurtlarynyň köpüsiniň kömürden ýüz öwürmek kararyna geldi.
Iş wagty: 12-2023-nji oktýabr